Vận dụng linh hoạt, sáng tạo nguyên tắc “bất biến” và “vạn biến” trong phòng chống dịch Covid-19
Sau hơn 80 ngày giữ vững thành quả chống dịch, từ ngày 20/10 đến nay, trên địa bàn tỉnh đã phát hiện nhiều ca dương tính với Covid-19. Để thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch bệnh Covid-19, tỉnh Vĩnh Phúc đã và đang tiếp tục vận dụng sáng tạo nguyên tắc “bất biến” và “vạn biến” với mục tiêu đặt lên hàng đầu là bảo vệ sức khỏe, tính mạng của nhân dân trong trạng thái bình thường mới.
Kể từ lần đầu tiên xuất hiện dịch bệnh Covid-19 vào đầu năm 2020 đến nay, quan điểm xuyên suốt của tỉnh là luôn đặt sự an toàn, sức khỏe, tính mạng của nhân dân lên trên hết nên khi đối mặt với đợt dịch lần thứ 4 với những diễn biến phức tạp, khó lường, Vĩnh Phúc đã có sự chuẩn bị kỹ hơn, tâm thế chủ động hơn và quyết tâm cao hơn.
Từ ngày 20/10 đến nay, trên địa bàn tỉnh đã xuất hiện nhiều ca dương tính với SARS-CoV-2. Nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng gia tăng ca dương tính trong cộng đồng được xác định là do lượng người đến/về từ các vùng dịch tăng đột biến nhưng nhiều người đã không chấp hành đúng quy định phòng chống dịch. Song do đã chủ động điều chỉnh chiến lược “từ ngăn chặn, đẩy lùi và loại bỏ” sang “ngăn chặn, đẩy lùi và chung sống” với dịch bệnh Covid-19, tỉnh đã nhanh chóng chỉ đạo quyết liệt, linh hoạt, sáng tạo các biện pháp cách ly nhanh, khoanh vùng gọn, truy vết, xét nghiệm thần tốc tách F0 ra khỏi cộng đồng. Mặt khác, yêu cầu các cấp, ngành, địa phương tiếp tục tuân thủ nguyên tắc “bất biến” là đặt sự an toàn, sức khỏe, tính mạng của người dân lên trên hết, an toàn về dịch nhưng phải tạo thuận lợi nhất cho người dân, doanh nghiệp, đồng thời, ứng phó thần tốc, linh hoạt, sáng tạo, thích ứng an toàn, hiệu quả với từng trường hợp, từng địa phương, từng cơ quan, từng thời điểm cụ thể theo nguyên tắc “vạn biến”, bảo đảm theo đúng tinh thần chỉ đạo Nghị quyết số 128 của Chính phủ.
Cụ thể hóa nguyên tắc “bất biến” và “vạn biến”, ngày 21/11/2021, Chủ tịch UBND tỉnh Lê Duy Thành đã ký ban hành Chỉ thị 18 về Tăng cường phòng, chống dịch bệnh Covid-19 để “Thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch Covid-19” trên địa bàn tỉnh. Trong đó nêu rõ: Để triển khai có hiệu quả Nghị quyết số 128 của Chính phủ, Vĩnh Phúc chuyển trạng thái từ kiểm soát bằng mệnh lệnh hành chính, giới nghiêm, cấm và dừng hoạt động, sang trạng thái tuân thủ tự giác, tự nguyện, tự kiểm soát và kiểm tra theo cơ chế xác suất, đồng thời, xử lý nghiêm các vi phạm trong phòng chống dịch Covid-19; chuyển từ lập chốt chặn sang hỗ trợ doanh nghiệp và người dân, đồng thời, xác lập cơ chế tự kiểm soát tại các cơ quan đơn vị doanh nghiệp và trong từng gia đình tại địa phương. Về nội dung cụ thể, yêu cầu 100% tổ chức, cơ quan, đơn vị, trường học, doanh nghiệp, cơ sở sản xuất kinh doanh trên địa bàn tỉnh phải triển khai xét nghiệm sàng lọc tầm soát SARC-CoV-2 bằng test nhanh kháng nguyên định kỳ ít nhất 3-5% hàng tuần cho các cán bộ, công nhân viên chức, người lao động theo quy định và phải tăng tỷ lệ xét nghiệm khi xuất hiện các nguy cơ cao hơn. Hoàn thiện tủ thuốc và nội quy phòng chống dịch tại các cơ quan, đơn vị; với các cá nhân và hộ gia đình sẽ chủ động thành lập tủ thuốc thiết yếu phòng chống dịch; tự thực hiện xét nghiệm sàng lọc bằng test nhanh kháng nguyên định kỳ hằng tuần ngay khi ra/vào tỉnh và khu vực có nguy cơ lây nhiễm cao để bảo vệ bản thân, gia đình. Nếu xuất hiện F0 trên địa bàn, chậm nhất sau 2 giờ phải đưa ngay vào cơ sở điều trị; chậm nhất sau 24 giờ phải rà soát toàn bộ khu vực có liên quan, tách các F0 khác ra khỏi cộng đồng; chậm nhất sau 72 giờ phải đưa địa phương trở về trạng thái bình thường mới. Đồng thời, thực hiện thí điểm cách ly F1 tại nhà riêng hoặc các khu vực mà người bị cách ly lựa chọn theo quy định của UBND tỉnh và hướng dẫn của ngành y tế.
Một trong những biện pháp ứng biến linh hoạt nhất khác với giai đoạn chống dịch trước là UBND tỉnh đã quyết định ủy quyền, cho phép các địa phương, đơn vị sử dụng chức năng, quyền hạn của mình để kịp thời ứng phó với diễn biến dịch tại địa phương, đơn vị. Chủ tịch UBND/Trưởng Ban chỉ đạo cấp huyện sẽ được toàn quyền quyết định các vấn đề xử lý cục bộ, nội bộ tại địa phương theo quy định. Trong trường hợp nếu chưa xác định được nguyên nhân, nguồn lây sẽ được phép áp dụng các biện pháp “tạm thời, cấp bách” trong khoảng thời gian nhất định nhằm ngăn chặn các nguy cơ lây lan, nhanh chóng đưa địa phương về trạng thái bình thường.
Linh hoạt ứng biến theo tinh thần chỉ đạo trong Chỉ thị 18 của Chủ tịch UBND tỉnh, những ngày qua, các cấp, ngành, địa phương đã và đang có những cách làm sáng tạo, giúp dần giảm nhiệt các “điểm nóng” về dịch khi thời gian tách F0 ra khỏi cộng đồng và truy vết được rút ngắn; quá trình phân loại dịch được cập nhật nhanh, bảo đảm đáp ứng yêu cầu phòng chống dịch. Tại huyện Lập Thạch, ngay khi phát hiện ca dương tính với SARC-CoV-2 trong cộng đồng là cán bộ xã Bàn Giản, Chủ tịch UBND huyện Lập Thạch Phan Tuệ Minh đã ra quyết định thành lập khu cách ly tập trung đặc biệt, sử dụng cơ sở vật chất tại trụ sở UBND xã làm nơi cách ly tập trung cho toàn bộ các trường hợp có nguy cơ cao khi trước đó đã tiếp xúc gần với bệnh nhân; thời gian cách ly là 14 ngày kể từ ngày tiếp xúc lần cuối với nguồn bệnh, tuy nhiên, có thể kéo dài theo yêu cầu của ngành y tế. Cùng với đó, Ban chỉ đạo Phòng chống dịch Covid-19 huyện đã chỉ đạo các địa phương liên quan tập trung khoanh vùng dập dịch, truy vết, xét nghiệm, thần tốc bóc tách F0 ra khỏi cộng đồng; chủ động phân loại cấp độ dịch, xây dựng kịch bản, phương án ứng phó theo phương châm 4 tại chỗ, quyết giữ vững thế chủ động, không để lây lan, bùng phát dịch trên diện rộng làm ảnh hưởng tới đời sống của nhân dân và sự phát triển chung của địa phương.
Trường mầm non cơ sở 1, thị trấn Thổ Tang trở thành khu cách ly tập trung đặc biệt
khi 22 học sinh lớp 3 tuổi tiếp xúc với bạn cùng lớp là F0
Hay như cách làm của Ban chỉ đạo Phòng, chống dịch bệnh Covid-19 huyện Vĩnh Tường đối với thị trấn Thổ Tang. Khi xác định ca dương tính với Covid-19 là một học sinh lớp mẫu giáo 3 tuổi, Chủ tịch UBND huyện Lê Nguyễn Thành Trung đã trực tiếp chỉ đạo, ký quyết định thành lập cơ sở cách ly tập trung số 2 tại Trường mầm non cơ sở 1, thị trấn Thổ Tang để thực hiện cách ly 22 trường hợp F1 là các cháu mẫu giáo 3 tuổi học cùng lớp với ca nhiễm và 22 phụ huynh theo chăm sóc. Trước diễn biến dịch có chiều hướng phức tạp, từ 13 giờ ngày 21/11, huyện cũng đã quyết định tạm thời phong tỏa thị trấn Thổ Tang để phục vụ công tác truy vết, lấy mẫu xét nghiệm Covid-19, bóc tách các F1, F2 và sàng lọc F0 ra khỏi cộng đồng. Đồng thời, cho tạm dừng hoạt động kinh doanh các mặt hàng không thiết yếu, quán triệt người dân chấp hành nghiêm biện pháp xét nghiệm tầm soát Covid-19 trên diện rộng và hạn chế di chuyển khi không cần thiết. Đặc biệt, với đặc thù địa phương là nơi giao thương, buôn bán hàng hóa nông sản lớn, chính quyền địa phương đã linh hoạt chuyển địa điểm tập kết hàng ra khu chợ đầu mối, thực hiện kiểm soát chặt chẽ các yếu tố về dịch tễ của lái xe di chuyển hàng hóa ra vào thị trấn. Cụ thể, tất cả các lái xe đang trên đường trở về hoặc các xe vận chuyển các mặt hàng thiết yếu khi qua các chốt kiểm dịch đều yêu cầu phải có giấy xét nghiệm PCR trong vòng 72 giờ hoặc phải test nhanh tại các chốt có kết quả âm tính mới được vào thị trấn. Với sự ứng biến kịp thời, không chỉ giúp phát hiện, khoanh vùng sớm các ổ dịch mà quá trình thông thương hàng nông sản trên địa bàn thị trấn cũng cơ bản được thông suốt, hạn chế tình trạng ứ đọng sản phẩm, giảm tối đa thiệt hại về kinh tế cho tiểu thương.
Linh hoạt điều chỉnh các giải pháp phòng chống dịch Covid-19 phù hợp với tình hình thực tế; chủ động phối hợp với ngành Y tế tầm soát dịch bệnh nhằm sớm phát hiện, khoanh vùng, cách ly, điều trị kịp thời các trường hợp F0, F1 và chuẩn bị các điều kiện để tiêm vắc xin phòng Covid-19 cho học sinh là những giải pháp hay được ngành Giáo dục và Đào tạo Vĩnh Phúc áp dụng. Theo đó, ngay khi dịch xuất hiện trong một số trường học, 4 địa phương gồm: Thành phố Vĩnh Yên, Phúc Yên, huyện Vĩnh Tường, Yên Lạc cùng một số trường học thuộc huyện Sông Lô có học sinh, cán bộ, giáo viên liên quan đến trường hợp F0 đã linh hoạt ứng biến, quyết định cho bậc mầm non tạm thời nghỉ học và chuyển trạng thái hoạt động sang học trực tuyến đối với bậc phổ thông. Các địa phương còn lại vẫn tổ chức dạy học trực tiếp song yêu cầu các nhà trường phải điều chỉnh biện pháp phòng chống dịch, tiến hành rà soát, tổ chức xét nghiệm, tầm soát nguy cơ cao đối với cán bộ, giáo viên, nhân viên, học sinh đến/về từ các địa phương có dịch và kiểm soát chặt chẽ người ra vào đơn vị để ngăn chặn nguy cơ dịch bệnh xâm nhập trường học. Đồng thời, phối hợp với cơ quan y tế tổ chức tập huấn thực hành lấy mẫu, xét nghiệm nhanh Covid-19 cho tổ an toàn Covid-19 của các nhà trường để chủ động xét nghiệm tầm soát, sớm phát hiện các trường hợp có yếu tố dịch tễ; trong tình huống xuất hiện F0, F1 cần khẩn trương khoanh vùng ở phạm vi hẹp nhất có thể và phối hợp với Ban chỉ đạo Phòng, chống dịch Covid-19 cách ly, điều trị kịp thời nhằm vừa bảo đảm an toàn cho học sinh, giáo viên vừa duy trì hoạt động dạy và học…
Thực tế trong những ngày gần đây, số ca mắc Covid-19 mới được ghi nhận tại tỉnh ta vẫn cao song chủ yếu đã được cách ly y tế tập trung từ trước. Đây chính là minh chứng rõ nhất cho thấy vận dụng linh hoạt, sáng tạo nguyên tắc “bất biến” và “vạn biến” cùng sự chung sức, đồng lòng của cả hệ thống chính trị và các tầng lớp nhân dân trong phòng, chống dịch sẽ nhanh chóng đưa địa phương về trạng thái bình thường, góp phần thực hiện thắng lợi mục tiêu kép vừa phòng chống dịch vừa phát triển kinh tế xã hội.
Bích Phượng
